ANKARA (AA) - Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Erinç Sağkan, 'Bir hukuk sisteminde yargının tarafsızlığı kadar, tarafsız görünmesi de esastır. Bu görünürlük zedelendiğinde hiçbir reform kendi başına yargıya duyulan güveni tam anlamıyla geri getiremez.' dedi.
TBB Özdemir Özok Kongre ve Kültür Merkezi'nde düzenlenen 'Yargı Erkine İlişkin Güncel Sorunlar: Yargının Araçsallaştırılması' başlıklı sempozyumun açılışına, TBB Başkanı Sağkan'ın yanı sıra avukatlar ve hukukçular katıldı.
Sempozyumun açılış konuşmasını yapan Sağkan, 'Yargının araçsallaştırılması kavramı zaman zaman sert bir ifade olarak algılansa da biz bu konuyu siyasi bir tartışmanın parçası olarak değil, hukuk düzenimizin işleyişine ilişkin ciddi bir uyarı alanı olarak ele alıyoruz.' ifadelerini kullandı.
Yargı erkinin, devlet düzeninin omurgası olduğuna işaret eden Sağkan, yargıya ilişkin ortaya çıkan herhangi bir aşınmanın hukukçuları aşarak, toplumun bütününü etkilediğini söyledi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 18. maddesi kapsamında verdiği ihlal kararlarının, yargının araçsallaştırılması adına 'somut teşhis' anlamını taşıdığını belirten Sağkan, bunun 'hukuk devleti' ilkesi adına da uyarı anlamı taşıdığını ifade etti.
Yargının araçsallaştırılması tartışmalarının iki ayrı başlıkta yapılan uygulamalarda yoğunlaştığını belirten Sağkan, bunlardan birinin ceza soruşturması süreçlerindeki uygulamalar olduğunu dile getirdi. Diğer başlığın ise 'yargı kararlarının uygulanmaması' olduğunu aktaran Sağkan, 'Yargı kararlarının uygulanması hukuk devletinin en temel güvencesidir. Bu ilke ihlal edildiğinde sistem hukuki olduğu kadar ahlaki de bir zafiyet yaşar.' görüşünü paylaştı.
Sağkan, Anayasa Mahkemesi'nin daha önce verdiği bazı ihlal kararlarına uyulmadığını anımsatarak, TBB olarak 'uymama kararlarına' eleştirilerini dile getirdiklerini bildirdi.
'Yargı organlarının dışsal etkiler altında olduğu' yönünde algı bulunduğunu belirten Sağkan, şöyle devam etti:
'Bir hukuk sisteminde yargının tarafsızlığı kadar, tarafsız görünmesi de esastır. Bu görünürlük zedelendiğinde hiçbir reform kendi başına yargıya duyulan güveni tam anlamıyla geri getiremez. Bizim görevimiz bu algıyı güçlendirmek değil, yargının tarafsızlığını zedeleyen hususlara dikkati çekmek ve bunu ortadan kaldıracak öneriler geliştirmek, gerekli uyarıları yapmak ve yargının kurumsal özerkliğini güvence altına alacak çerçevelerin oluşturulmasına katkı sunmaktır.'
TBB Başkanı Sağkan, yargı erkinin sağlıklı işlemesinin en önemli unsurlarından birinin 'güçlü bir savunma mekanizması' olduğunu belirterek, 'Avukatın sesinin duyulmadığı, mesleki güvencelerinin zayıfladığı, savunmanın etkisizleştirildiği bir düzende yargı ne kadar iyi kurulursa kurulsun eksik kalmaya mahkumdur.' değerlendirmesinde bulundu.
'Yargıya duyulan güvenin zayıfladığı' yönündeki verilere atıf yapan Sağkan, 'Bu tabloyu değiştirmek için gerekli şey ne karamsarlık ne de inkar, gerçeklerle yüzleşme cesaretidir. Türkiye bu cesareti gösterecek birikime sahiptir.' diye konuştu.
Konuşmanın ardından sempozyumun, 'Disiplinlerarası Bir Bakış Açısı ile Hukuk Devleti' başlıklı oturumuna geçildi.
Sempozyum, yarın düzenlenecek 3 ayrı oturumla sona erecek.
