İSTANBUL (AA) - BİRİZ ÖZBAKIR - İklim değişikliğinin etkileri tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de etkisini artırırken, ülkenin kuraklık durumunu 1990'dan bu yana il ve ilçe olarak harita üzerinde anında gösteren platform kullanıma açıldı.
Türkiye, iklim değişikliğinden en çok etkilenen bölgeler arasında bulunuyor. İklim değişikliğinin etkilerinin çoğunlukla sıcaklık artışıyla ilişkilendirildiği görülse de en belirgin yansımaları su döngüsü üzerinden hissediliyor. Yağışların düzensizleşmesi, uzun süreli kuraklıkların yaşanması, ani ve şiddetli sel olaylarının meydana gelmesi, yeraltı sularının giderek azalması ve su kalitesinde bozulmalar krizin doğrudan sonuçları arasında yer alıyor.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) ARI Teknokent bünyesinde faaliyet gösteren Alkazar şirketinin kurucusu, mikroiklim uzmanı Güven Fidan, AA muhabirine, Türkiye'nin düzensiz yağışlar ve uzayan kurak dönemlerle karşı karşıya olduğunu anımsattı.
Gerekli önlemler alınmazsa, baraj doluluk oranları, yeraltı suları ve tarımsal üretimde sıkıntılar olabileceğine işaret eden Fidan, ülkenin şiddetli kuraklıklarla karşı karşıya kalacağı ve su talebinin karşılanamayacağının öngörüldüğünü söyledi.
Fidan, söz konusu sorunlar göz önünde bulundurularak kuraklıkla ilgili bir harita çalışması yaptıklarını belirterek, şunları kaydetti:
'Kuraklıkla ilgili geçmişten günümüze durumu gözler önüne seren interaktif bir haritayı ücretsiz olarak erişime açtık. Türkiye'nin kuraklık durumunu renkli bir harita üzerinde anında gösteren, bir ile tıklayınca o şehrin ilçelerini açıp her ilçe için dağılım tablosu ve 1990-2025 eğilim grafiğini veren, hızlı ve etkileşimli bir platform geliştirdik. Türkiye'de ilk kez il ve ilçelerinin 1990'dan bu yana geçmiş kuraklık değerlerini, sınıf yüzdeleri ve uzun dönem trendini aynı ekranda akıcı bir etkileşimle sunan bir harita hazırladık.'
Platform ile kullanıcının 'Nerede, ne kadar ve ne süredir kuraklık var?' sorusuna tek bakışta yanıt bulmasını amaçladıklarına dikkati çeken Fidan, platformun özellikle tarım, su yönetimi ve afet önleme gibi alanlarda çalışan uzmanlara, akademisyenlere ve vatandaşlara, bölgesel kuraklık risklerini veriye dayalı analiz etme fırsatı sunduğunu dile getirdi.
Fidan, platformun kolay kullanım ve anlaşılabilir bir ara yüze sahip olduğunu belirterek, 'Bütün vatandaşların rahatça harita üzerinden genel Türkiye veya merak ettikleri il ve ilçe hakkında kuraklık değerleri hakkında bilgi sahibi olmasını hedefledik.' dedi.
- 'Kullanıcıya daha yüksek çözünürlükle, daha detaylı analizler sunmayı hedefliyoruz'
Kuraklığın ve aşırı hava olaylarının seyrini takip etmenin öneminin giderek artacağını vurgulayan Fidan, harita sayesinde kullanıcıların geçmiş ile güncel durumu karşılaştırabildiğini belirtti.
Fidan, verileri global bir tedarikçisinden temin ettiklerini ve analiz, hesaplamalar ve görselleştirme alanlarında yapay zekadan faydalandıklarını anlattı.
Haritayı geliştirmeye devam edeceklerini aktaran Fidan, sözlerini şöyle tamamladı:
'Projeyi diğer meteorolojik parametrelerle güçlendirerek, kullanıcıya daha yüksek çözünürlükle, daha detaylı analizler sunmayı hedefliyoruz. Bunun yanında tarımsal kuraklık anlamında, bölgede yetiştirilen tarım ürününe ait detaylı analizler yaparak, o ürünün hangi şartlardan nasıl etkilendiğine dair, ürün bazlı kuraklık skoru geliştirmeyi hedefliyoruz. Bu sayede çiftçiler, ektikleri ürününün iklimsel olarak nasıl etkilendiğini görebilme fırsatı bulmuş olacaklar.'
